Son zamanların en hit para değerlendirme ve yatırım aracı olan kripto varlıklar giderek daha da popüler olmaya devam etmektedir. Günümüzde DeFİ alt yapısıyla ve merkezi olarak geliştirilen blok zincir tabanlı platformlarda milyonlarca kullanıcı bulunmaktadır. Yatırım için bu alana yönelen kişiler adına kripto paraları stake ederek para kazanma hakkında detaylı yazı hazırladık.
Bilindiği gibi binlerce kişi kripto varlıklarını borsalarda farklı finansal işlemler yaparak oldukça fazla kazançlar elde etmektedir. Birçok alternatifin olması da daha fazla yatırımcıyı kripto para ile para kazanmak yoluna çekmiştir.
Bazı projelerde yatırımcılar varlıkları üzerinden her ne kadar kazanç elde etse de bir yandan her zaman kaybetme olasılıkları da bulunmaktadır. Bu belirsizlikte bazı yatırımcıların gözünü oldukça fazla korkutmaktadır.
Merkezi olmayan sistemlerde genellikle var olan bu riskten kaçınmanın ve daha az kaybetme potansiyelinin bulunduğu farklı para kazanma yöntemi bulunmaktadır. Özellikle DeFİ sistemlerinde giderek mining işlemi yapan kullanıcıların sayısının azalması staking işlemine olan yönelimin daha fazla olmasına kapı açtı.
Geçtiğimiz Ocak ayında yapılan hesaplamalara göre stake edilen varlık değerinin 23 milyar doları yakaladığı bildirilmiştir. Birçok kişinin kripto varlıklarını katladığı, çok fazla işlem yapmalarına gerek kalmadan oturdukları yerden pasif olarak kripto para stake ederek para kazanma yöntemini anlattık. Bu yöntemleri detaylı anlatmak için genel olarak 7 başlık altında topladık.
Stake Etmek Ne Demek
Birçok kişinin kazanç elde ettiği stake işlemini kısaca açıklayacak olursak; Stake etmek, kullanıcının elindeki kripto varlığını ( Coin ya da Token vs.) Proof of Stake (PoS) alt yapısı bulunan bu algoritma ile çalışan platformlarda cüzdan hesabında belli miktarı kilitlemek ve orada depo etmek demektir.
Stake işlemi aslında kripto para birimlerinin cüzdan hesaplarında depo edilip tutulmasıdır diyebiliriz. Stake ederek para kazanma uğruna çalışan kullanıcılar buradaki kazançlarını bireysel olarak elde ediyor gibi görünse de diğer taraftan ağ sisteminde bulunan fikir birliğine katılarak ortaklaşa zincir üzerinde bir nevi mining işlemi de yapmaktadırlar. Tüm stake işlemine katılım sağlayan kullanıcılar yapmış oldukları bu çalışmadan kazanç elde etmektedir.
Staking işleminde kullanıcıların kazanç oranı birçok platformda cüzdanında depoladığı kripto varlık miktarıyla doğru orantılı olarak artış göstermektedir. Cüzdanda kilitli bulunan kripto varlık miktarı kadar kullanıcının yeni Coin stake etme hızı o derece de artış göstermektedir.
Hangi Varlıklar Stake Edilir?
Stake etme işlemlerinde genel olarak uygun algoritmaya sahip olan bütün kripto para birimlerini stake ederek para kazanma şansını yakalayabilirsiniz. Stake işleminde kullanıcıların tek yapması gereken cüzdanlarında belli oranlarda Coin bulundurmasıdır. Bu şekilde pasif olarak fazla bir şey yapmaya gerek kalmadan kazanç elde edebilmektedirler. Piyasada en fazla stake edilen kripto para birimlerinden bazıları şunlardır;
- Ethereum
- Tezos
- Algo
- Icon
- NEO
- EOS
- TRON
- BTC
- BNB
- SUSHI
- BTT
- WIN
Kripto Paralar Nerelerde Stake Edilir?
Kripto varlıkları kullanıcıların depo edip orada muhafaza edebileceği birkaç tane alternatif yöntem bulunmaktadır. Üç başlık altında bunlara kısaca değinecek olursak;,
Borsalarda stake etmek?
En sık kullanılan stake platformları arasında borsalar yer almaktadır. Kullanıcılar kayıt olup Coin’ lerini değerlendirdikleri borsa hesap cüzdanları içerisinde depo edebilmektedir. Bu yöntem kullanıcılara çok daha rahat gelmektedir.
Bunun en büyük nedeni stake ettikleri Coin’ lerini dilediklerinde farklı finansal işlemlerde herhangi ekstradan bir girişime gerek kalmadan kullanabilmektedirler. Günümüzde yatırımcıların en fazla tercih ettiği borsalar ise Binance ve Coinbase olarak bilinmektedir.
Soğuk Cüzdan
Diğer en fazla tercih edilen stake etme yöntemi ise soğuk cüzdanlar içerisinde kripto varlıkların depo edilmesidir. Soğuk cüzdan ya da özel cüzdan olarak tasarlanan bu teknoloji sayesinde kullanıcılar tüm kripto varlıklarını tamamen şahsına ait olan cüzdanlarda depolayabilmektedir. Burada yatırımcıların en büyük avantajı soğuk cüzdanların kontrol ve yönetimi tamamen kendi ellerinde olmasıdır diyebiliriz.
Bilindiği gibi bazı platformlarda hacklenme ya da dolandırıcılık riskinden dolayı stake etme ve tüm kripto varlığını orada depolamak büyük sıkıntılar doğurabilmektedir. Bunu göze almak istemeyen kullanıcılar kendilerine ait olan soğuk cüzdanlarda kripto paralarını stake edebilmektedir.
Soğuk cüzdanlardan en fazla bilinen teknolojilerden bazıları ise şunlardır; Ledger, TrustWallet, CoolWallet S ve Trezor diyebiliriz. Bu saydığımız cüzdanlar arasında ise en fazla tercih edileni Ledger’lardır. Ledger cihazları minik USB belleklerine benzer bir tasarımları vardır ve yatırımcılar bu minik cihaz içerisinde kripto varlıklarını kendilerinin oluşturdukları özel şifreler dahilinde diledikleri zaman boyunca depo edebilmektedir.
Özel Stake Programları
Saydığımız borsa ve soğuk cüzdanlarda stake etmenin yanında birde bu amaca hizmet etmesi için geliştirilmiş birçok stake etme uygulamaları bulunmaktadır. Bu programlar yalnızca kripto paraların depo edilmesi için kullanılmakta olup soft stake olarak anılmakta ve yatırımcılara özel olarak geliştirilmiştir.
Stake etmek için kullanılan bazı programları yazacak olursak; Stake Capital, MyCointainer, Maker, Synthetix, Yearn Finance ve Compound diyebiliriz.
Stake Platformu İçin Karar Verirken Dikkate Alınması Gerekenler
Stake etmek demek elinizde bulunan kripto varlıklarınızın bir cüzdan içerisinde tutulması demektir. Buradan da anlayacağınız üzere paranızı ve varlıklarınızı stake edeceğiniz platforma güvenmeniz şarttır. Güven problemi bulunan borsalarda ya da platformlarda varlıklarınızı stake etmek onları kaybetmenize ve mağdur olmanıza neden olabilmektedir.
Bunun için bir platformda kripto varlıklarınızı stake etmeden önce geçmişini, kurucularını ve ne kadar işlem hacmine sahip olduğu gibi birçok faktörünü göz önünde bulundurmalısınız.
Diğer dikkat etmeniz gereken diğer bir faktör ise stake protokollerinin nasıl olduğudur. Kripto para stake ederek para kazanma getirisinin ne olacağı ya da kesinti ve paylaşım oranlarının ne olduğuna bakmalısınız. Fakat bunları yaparken kesinlikle ilk göz önünde bulundurmanız gereken parametre güvendir. Güven duyduğunuz herhangi bir platform bulamadığınızda kendinize ait olan bir ledger gibi soğuk cüzdanda coinlerinizi stake etmeniz en mantıklısı olacaktır.
Stake Nasıl Yapılır?
Stake etme işlemi aslında depolama işlemini yapacağınız platforma bağlı olarak değişmektedir. Her bir stake platformunun izlediği protokol ve aranızda imzaladığınız sözleşmelerde haklarınız farklılık gösterebilmektedir. Fakat genel olarak stake ederken izlenen aşamalar konusunda borsa ve soğuk/çevrimdışı cüzdanlar diye ayrım yapabiliriz. Bunlara iki başlık altında kısaca değinecek olursak;
Borsalarda Stake etmek nasıl yapılır?
Borsalarda kripto para stake etme işleminin en sık tercih edilen yöntem olduğunu belirtmiştik. Buna en büyük nedeni de kullanıcılara stake ettikleri varlıkları daha rahat bir şekilde anlık olarak işlem yapabilme olanağı sağlamasıdır. En sık tercih edilen borsa ise Binance’ dır. Örnek olarak anlatacak olursak;
Binance Stake Etmek
Öncelikle hesabınızın aktif olması gereklidir ve elinizde bir miktar Coin olduğunu bunun ETH olduğunu varsayalım. Hesabınızın ana sayfasında bulunan Finance sekmesine tıklayın ve oradan karşınıza gelen Binance Earn seçeneğini seçin. Buradan sonra yapmanız gereken hangi Coin’ i stake etmek istiyorsanız onu seçmelisiniz.
Ethereum’ u seçtikten sonra stake et’ i tıklamalı ve depolamak istediğiniz Coin miktarını ilgili alana girmelisiniz. Ardından karşınıza gelen onayla tuşuna basıp, karşınıza gelen kullanım sözleşmesini tekrardan kabul edip onaylamalısınız. Böylelikle istediğiniz kadar Coin’ i Binance stake etme işlemi ile depolamış olursunuz.
Donanım Cüzdanında
Donanım cüzdanları her ne kadar borsalarda stake etmekten biraz daha kullanışsız gibi görünse de aslında kullanıcıya verdiği güven ve yalnızca tek bir kullanıcıya özel olması onu daha avantajlı kılan özelliklerindendir. Bu depolama cüzdanlarından en sık tercih edileni Ledger’lar olmaktadır.
Kripto paralarınızı Ledger’ınızda stake etmek için öncelikle cihazınızı elinizdeki varlıklara göre aktif hale getirmelisiniz. Ardından Ledger Live’ de kendi adınıza hesap açmalısınız ve özel şifrelerle birlikte istediğiniz Coin’ i buraya aktarıp depo edebilirsiniz.
Kriptolarda Stake Etmenin Geleceği
Günden güne mining işlemlerinin zor olmasından kaynaklı azalan miner sayısı stake işlemlerine kullanıcıları daha fazla yönlendirmektedir. Diğer taraftan birçok yatırımcının pasif gelir elde etmek istemesi ve elindeki kripto varlıklar üzerinden belli oranlarda kazancının olmasını talep etmesi de bu yönteme olan popülariteyi biraz daha artırmıştır.
Hepsinden ayrı olarak farklı bir neden ise bazı yatırımcıların kripto varlıklarını daha fazla kontrol altında tutup, paralarının daha da güven altında olmasını istemesidir de diyebiliriz. Tüm bu nedenler kripto paralarda stake ederek para kazanma işlemlerinin oranını artırmış olup stake etmenin geleceği konusunda da yolunu daha da açmıştır.