Borsada Kademe Analizi Nasıl Yorumlanır?
Borsa birden fazla firmaya ait hisse senetlerinin muamele gördüğü bir sanal platformdur. Borsa adına bilinmesi ve detaylı öğrenilmesi gereken birçok terim mevcuttur.
Kademe Analizi Nedir?
Hisse senetlerine ait her bir ücrete tekabül eden alım ve satım basamakları için yapılan incelemeye kademe analizi denmektedir. Ayrıca derinlik analizi olarak da borsada bilinmektedir.
Herhangi bir hisseye ait alım ve satım kademeleri incelenerek hissenin gidişatı hakkında bir öngörüde bulunmak mümkün olabilmektedir. Ayrıca gün sonunda ortaya çıkan alım ve satım kademeleri hisse fiyatlarının büyüklüğü ya da miktarına bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir. Bu neden ile derinlik analizi yapmak borsada iyi kazançlar elde etmek için oldukça önemlidir. Borsa ile ilgilenen kişi ya da firmaların derinlik analizini doğru ve net bilgiler ile öğrenmesi gerekmektedir.
Örnek olarak gün boyu A hisse senedinin derin ve talep gören bir senet olduğu B hisse senedinin ise A’ya göre daha sığ olduğu kabul edilsin. İşlem görülürken kademe analizi için A hisse senedine 30 kademe seçilirken B’ye 20-25 civarı bir kademe seçilebilmektedir.
Her zaman satımlar için taban fiyat ve alımlar için taban ücret uygulanmaktadır. Aynı zamanda alım ve satım için ücretlerin önceden belli başlı kademelere bağlı kalması yatırımcıların aniden oluşan yüksek miktarda zararlara uğramasını da engellemektedir. Uygulanan bu düzenleme neticesinde bir kademedeki alım ve satım işlemleri tamamlanmadan gerideki ya da ilerideki kademeye geçmek mümkün değildir.
Kademe Analizi Nasıl Okunur?
Piyasa yani borsa alıcılar ile satıcıların devamlı olarak karşılıklı alışveriş yaptığı yerlerdir. Arz-talep ilişkisi ise bu karşılıklı alışveriş sayesinde ortaya çıkmaktadır. Satıcılar borsadaki arz sayısını etkilerken, alıcılar da taleplerin oluşmasında etkili olmaktadır. Bu şekilde kesişen arz-talep ilişkisinin sonucunda ise borsa ya da piyasa fiyatları ortaya çıkmaktadır.
Borsada düzenlenen müzayede seanslarından önce bir emir toplama yöntemi mevcuttur. Alıcılar ve satıcılar kabul ettikleri ücret kademesinden emir gönderir. Toplanan tüm bu emirler Borsa İstanbul’a iletilir. Borsa açıldıktan hemen sonra fiyat kademeleri arasında bir karşılaştırma yapılır. Alım ve satım fiyatlarının ağırlıklı olduğu kademeler eşleşerek alış-satış fiyatları belirlenir.
Kademe analizi ise kademe ekranında bu eşleşmelerin incelenmesi ve okunması ile yapılmaktadır. Ayrıca herhangi bir eşleşmeye dahil olmayan fiyat kademeleri eşleşene kadar beklemeye alınır ve iptal edilmediği sürece kademe ekranında tutulur.
Örneğin, açılan bir borsada tutarı 2.00 TL olan hisse senedi için alım kademesi 2.00 TL ve satım kademesi ise 1.99 TL olarak cari olabilir. Bu seviyede 2.00 kademesinde 2000 lot 1.99 kademesinde 3000 lot var olduğunu kabul edersek 2.00 TL kademesinden 2000 lot girilmesi herhangi bir hareketliliğe sebebiyet vermeyecek demektir.
Alım kademelerindeki lot oranının çok olması ilgili hisse senedi için talebinde çok olduğunu göstermektedir. Aksi durum için ise hisse senedinde satımların çok olduğu söylenebilmektedir. Kademe analizi bu gibi durumlardan yola çıkılarak gün içinde hisseler hakkında tahmin yürütmeye yaramaktadır. Kademe ekranında yer alan kademelere bağlı alım, satım ve lot oranları fiyatların aynı ölçekteki diğer fiyatları aşıp aşamayacağı hakkında anlık fikir ve tahminler vermektedir.