Ekonomi piyasası içerisinde borsada patronun hisse senetlerini geri alması sıklıkla karşılaşılan durumlar arasında yer almaktadır. Borsada payların geri alınması ne demek diye soracak olursanız ‘buypack’ olarak adlandırılır. Piyasada sunulan mevcut hissenin şirket ortakları tarafından geri alınması durumunun farklı sebepleri olabilmektedir. Alınacak bu karar olağan sonuçları avantaj ve dezavantaj olarak ortaya çıkar.
Hisse geri alımı yapan şirketler 2020 yılı itibari ile de bulunmaktaydı. Şirketlerin uzun vadeli düşünceleri doğrultusunda hareket etmek zorunda oldukları bilinir. Geri hisse alımları çoğunlukla avantaj elde etme imkânını barındırsa da olumsuz durumları da sayıca fazladır. Gerçekleştirilecek bu adımın planlanması ve değerlendirmesi detaylı olarak gerçekleştirilmelidir.
Patron Hissesini Neden Satar
Borsada patronun hisse senetlerini geri alması durumuna değinmeden hisse satış konusuna değinmek gerekir. Hisse satışları birden farklı sebep doğrultusunda sağlanmaktadır. Borsada patronun hisse satması ne demek ve neden gerçekleştirilir diye soracak olursanız temelde kazanç elde etmek bulunur.
Şirketler sahip olduğu hisseleri belirli değerler doğrultusunda borsaya sunar. Üretim, faaliyet öncesi hisse değerlerine yatırım yapılması istenen grafik elde edildiği doğrultuda kazanç getirecektir. Yükselme istenen düzeye geldiğinde borsada patronun hisse alması gerçekleşir. Böylece sağlayacağı kazanç ile talep edilen durumların şirket bünyesinde gerçekleşmesi mevcut hale gelir.
Borsada patronun hisse senetlerini geri alması dışında şirketin kendi hisselerini satması sonucunda hedeflediği amaçlar arasında:
- Yeni planlama ve yatırım fırsatları oluşturma,
- Hissedarlar arasında düzenlemeye gitme,
- Vergi puanlaması durumunda farklılık oluşturma,
- Şirket dışında bireysel olarak gerçekleştirilecek harcamalar,
- Uzun vadeli geleceğe dair beklentiler bulunmaktadır.
Borsada Patronun Hisse Senetlerini Geri Alması Nasıl Gerçekleşir?
Hisseler ilk olarak istenen düzeyde borsa üzerinden satışa sunulur. Alım ve satım bildirimi oluşturulur. Borsada pay alım satım bildirimi ne demek diye soracak olursanız, şirketler tarafından gerçekleştirilen işlemlerin duyurulmasıdır. Şirketin üretim faaliyetleri ve piyasada bulundurduğu güven esasına dayalı olarak artışlar gerçekleşir. Tabi durum her zaman istenen doğrultuda yukarı bir grafik göstermeyebilir.
Hisse değerleri istenen düzeye geldiğinde borsada patronun hisse senetlerini geri alması gerçekleşir. Bu durum iki farklı şekilde uygulanabilmektedir. İlki hissedara ait yüzdeliğin direkt olarak alınmasıdır. Diğer ise açık olarak sunulan hissenin paya dahil edilmesi şekliyle gerçekleşir. Her iki durumda çok sık bir şekilde karşılaşılır. Bunun sonucunda elde edilecek avantaj ve dezavantajlara yazının devamında değinilecektir.
1. Hisselerin Geri Alınması Durumunda Avantajlar
Mevcut hisselerin geri alınması ile şirket ve sahiplerinin elde edeceği avantajlar şu şekilde listelenmektedir:
- İleri yatırımlar için pay elde etmek,
- Ortaklıklar arasında düzenleme oluşturmak,
- Piyasa içerisinde değer artışına sebep olmak,
- Hisselerin artışı neticesinde şirkete dair güven elde etmek,
- Hisse paylarının olumsuz bir durum neticesinde değer kaybetmesine engel olmak.
1. Hisselerin Geri Alınması Durumunda Dezavantajlar
Borsada patronun hisse senetlerini geri alması dezavantaj elde etme konusunda daha net olmaktadır. Şirketlerin bu gibi durumlarda:
- Hisseleri geri alabilmek adına borç alması,
- Geri alım sırasında nakit paradan kaybetmesi,
- Kredi raporlama ajansları tarafından olumsuz yorumlamalar,
- Duruma göre şirket hakkında güvensiz bir havanın oluşması mümkündür.
Genel olarak incelendiğinde bu tarz hisselerin geri alınma durumları şirketten şirkete farklılık oluşturmaktadır. Uzun vadeli bir yatırım yapmak isteyen ve üretimine güvenen şirketlerin avantaj elde etme olasılıkları daha fazladır. Şirketler planlamaları doğrultusunda geri aldıkları hisseleri tekrar elden de çıkarabilmektedir. Yapılacak planlama doğrultusunda hareket imkân sınırları çizilebilmektedir.
Geri Alınan Payların Elden Çıkarılması Ne Demek?
Borsada patronun hisse senetlerini geri alması şirketin olumsuz bir durum içerisinde iken yapıldıysa eğer şirketin ilerideki planları buna göre şekillenir. Örneğin şirket üzerindeki mevcut olan olumsuz haberler ve olaylar hisse değerlerinde düşüşe sebep olacaktır. Daha fazla düşmeden zararı engellemek adına hisseler geri alınabilir. Ancak ileride değerlendirmek adına doğru bir zamanda piyasaya da sürülebilir.
Geri alınan payların elden çıkarılması da bu sayede gerçekleşir. Doğru bir zamanla yapacak olan şirket ilerleyen dönemlerde üretiminin de hız kazanması ile tekrar hisselerini borsa üzerinden satışa çıkarır. Şirket üzerinde bulunan olumsuz durumların ortadan kalkması ve yatırım anlamında bir gelir elde edebilmek adına doğru bir tercih olabilmektedir.