Çek Bozdurma İşlemleri Nasıl Yapılır?
Günümüzde eskiye göre çek ile ödeme yapma durumu azalmış olsa da, hala pek çok büyük firma ve kuruluş ödemelerini çek üzerinden yapabilmekte. Özellikle ticaret, gümrük, alım-satım gibi işlerle uğraşan bireyler için çek kullanarak ödeme yapmak oldukça normaldir. Peki, parayı teslim alma sırasında çek kırma nasıl yapılır?
Çek kırdırma işlemleri, ilgili banka ya da ilgili bankaların “faktöring” dediğimiz firmaları tarafından yapılabilir. Genellikle alıcıları en zorlayan durum ise, çekin karşılıksız çıkması olur. Çünkü karşılıksız çıkan bir çek boştur. Bu durumla karşılaşan bireylerin hukuki yollara başvurması önemlidir.
Bu noktada çek kullanımı aslında iki taraf arasındaki güven durumuna bağlı olarak ehemmiyet kazanır. Bazı ticari işlerde adına düzenlenen bir çeki alıcının mahsup etmemesi gerekebilir. Mahsup ettiği takdirde de ortak diğer alıcılar varsa hesapta bir dengesizlik meydana gelebilir. Bu durumda ticari itibarını zedelemek istemeyen alıcılar, çek kırdırma yollarına başvurabilir.
Çekin kırdırma işlemlerinde ilgili banka bu işlemi yapabilir. Çek kırma oranları da o bankanın oranlarına göre tahsil edilir. Çekte yer alan bedel, ilgili kurumun kendi varlık birimi tarafından karşılanır. Çekin vade tarihi gelince de çeki düzenleyen borçludan çekte miktarı belirtilmiş olan ödeme tahsil edilir. Bu durumda, çekler vadesinden önce mahsup edilmez, sadece değerinin altında bir fiyattan düzenleyenden satın alınmış olur. Bu işlemde ise aradaki fark işlem yapılan bankaya ya da faktöring şirketinin karına olur.
Çek Kırma Oranları Neye Göre Hesaplanır?
Çek bozdurma oranları çeki düzenleyen kişinin hangi kuruluşu tercih ettiğine ve kuruluşun şartlarına göre değişebilir. Çek sahibi herhangi bir bankayı tercih ettiyse, ilgili bankanın çek kırdırma oranları ne ise o oranlara göre belirlenir. Aynı şekilde çek sahibi bir faktöring şirketini tercih ettiyse, yine faktöring şirketinin belirlediği çek bozdurma oranlarına göre, bozdurulan çekten komisyon alınabilir.
Çeklerde genellikle vade tarihi gibi bir zorunluluk bulunmaz. Fakat yukarıda da bahsettiğimiz gibi, çek sahibi ile alıcı arasında bir güven bağı olmalıdır. Çünkü çeki düzenleyen kişi, çekin tahsil edileceği tarihi belirlemiştir. Eğer alıcı bu tarihten önce çeki bankada bozdurursa, bu durumda bankalarda sorun yaşanabilir. Tarihlere uyulmaması hem ticari kimliği, hem de çek sahibi ile karşılıklı güven duygusunu zedeler. Fakat bazen de çekin belirtilmiş olan tarihten erken bozdurulması da gerekebilir. Aslında bu durum iki taraf arasındaki anlaşmaya ve güven duygusuna bağlıdır diyebiliriz. Çek kırma nedir sorusunun yanıtını bu şekilde daha iyi verebilmek mümkündür.
Faktöring Çek Kırdırma Oranları Hesaplama
Çek kırma oranları şirketlere göre değişiklik gösterebilir. Fakat bu oranları hesaplayabilmenin bankalarca pek çok yöntemleri bulunur. Çek kırdırma işlemlerini önceleri faktöring şirketleri gerçekleştirirken, günümüzde pek çok büyük banka tarafından çek kırma işlemleri yapılabilmekte. Peki, çek kırdırma hesaplama 2022 nasıl yapılır?
Çek Kırdırma Hesaplama 2022
Çek kırdırma oranları bankalar ve faktöring şirketleri için hemen hemen aynı şartları kapsar. Bu şartlara göre faktöring şirketleri ya da bankalar ilgili çek ile alakalı en doğru komisyon oranlarını belirlemiş olur. Belli başlı olarak belirlenen bu şartlar hemen hemen her kuruluşun kullandığı ölçütlerdendir.
Çek kırdırma oranlarını hesaplarken bu şartlara bakılır:
- Genellikle %5 - %10 arasında komisyonlar alınabilir.
- Bu limitleri belirleyen etmenlerin başında çeki düzenleyen haminin kredi notu önem taşır.
- Çeki düzenleyen kişinin findeks raporları göz önüne alınır.
- Çeki düzenleyen kişinin, daha önce düzenlediği çeklerin durumları incelenir.
Bu şartlar, düzenlenen çeklerde komisyon hesaplama yapılırken önemli bir etken olmaktadır.
Faturasız Çek Kırdırma Nedir? Nasıl Yapılır?
Çek kırma oranları kadar faturasız çek kırdırma yapılır mı sorusu da en merak edilen hususlardan biri olmuştur. Çek kırdırabilen faktöring şirketlerinin bu hizmeti için önceden belirlenmiş şartları nettir. Çek bozdurmak isteyen kişiler belirlenen hukuki sınırlandırmalara uyarak hareket etmekte özgürdür. Ancak bu sınırlandırmaların aşılması halinde kişiler pek çok ceza alabilir. Bu noktada faturasız çek kırdırma işlemleri işe yarayabilir.
Öncelikle faturasız çek kırdırma işlemleri faktöring şirketleri ile yapmak isteyen bireylerin, sadece çeke değil, sunulacak hizmeti gösteren faturanın da kuruluşa ibraz edilmesi gerekir. İbraz edilen fatura sonrası kişiler faktöring hizmetlerinden kişiler faydalanabilir. Son yapılan düzenlemelere göre, faktöring firmaları faturasız hiçbir çeki bozdurma işlemlerini yapmamaktadır. Ayrıca vadesi gelemeyen çeki de kırmazlar.
Bankaların Çek Kırdırma Oranları 2022
Çek kırdırma işlemlerini önceleri faktöring şirketleri yapsa da, şu anda yaygın olarak pek çok banka bu hizmeti müşterilerine sunuyor. Her bankanın komisyon oranlarında ve şartlarında farklılıklar olabilir. Fakat genellikle yukarıda da belirttiğimiz genel şartlar geçerli olur. Aşağıda yer alan bankaların ekstra şartlarını ve komisyon oranları hesaplarken kullandığı ölçütleri sizler için bir araya getirdik.
Ziraat Bankası Çek Kırdırma Oranları
Ziraat Bankası yukarıda yer alan tüm şartları göz önünde bulundurur. Ancak genellikle %10 civarında bir komisyon ücreti tahsil eder.
Halkbank Çek Kırdırma Oranları
Halkbank 2020 yılı için belirlediği çek kırdırma oranını %5 - %10 arasında belirler. Bu oranların değişken olmasında yukarıda bahsettiğimiz şartlar önemli bir rol oynuyor.
İş Bankası Çek Kırdırma Oranları
İş Bankası 2020 yılı için yayınladığı oranlara göre çek kırdırma işlemlerinden yaklaşık %9 oranında bir ücret tahsil etmektedir. Bu ücreti belirleyen etmenler arasında, çek sahibinin kredi notu oldukça önem taşımaktadır.
Çek Kırma Oranları: Günü Gelmemiş Çek Bozdurma
Günü ya da diğer bir deyişle vadesi gelmemiş çek bozdurma işlemleri bankalar tarafınca yapılabilir. Adına çek düzenlenen kişi, çekini alıp bankaya gittiğinde belirtilen tarih gelmişse bankadan parasını tahsil edebilir. Fakat belirlenen günde gelmesine rağmen çeki düzenleyen kişinin banka hesabında düzenlenen para miktarı yoksa, çek sahibi ilgili banka tarafından kara listeye eklenir.
Kara listede bulunan kişiler, ilgili bankalardan çek defteri almakta ve pek çok konuda zorluk yaşayabilir. Bu durum hafife alınmayacak kadar önemlidir. Çünkü borçlu kişinin de ticari kimliği zarar görmüş olur. Bankalar bu gibi durumlara oldukça dikkat eder, takip eder. Sonuç olarak karşılığı olmayan çek durumları ile karşılaşan bireyler hukuki yollara başvurmakta özgürdür.