CCI (Commodity Channel Index), teknik analizde sıkça kullanılan, fiyat hareketlerinin ortalamaya göre ne kadar sapma gösterdiğini ölçen güçlü bir osilatördür. İlk kez Donald Lambert tarafından geliştirilen bu gösterge, sadece emtia piyasalarında değil, hisse senedi, kripto para ve forex gibi tüm piyasalarda yatırımcıların karar süreçlerine ışık tutmaktadır.
CCI İndikatörü Nedir?
CCI İndikatörü, fiyatların belirli bir ortalamadan ne kadar uzaklaştığını ölçerek, piyasada aşırı alım veya aşırı satım durumlarını tespit etmeyi amaçlar. Gösterge, genellikle -100 ile +100 arasındaki değerlerde seyreder. Bu aralığın dışındaki değerler ise alım veya satım sinyalleri olarak yorumlanabilir.
Temel formülü ise şu şekildedir:
CCI = (Tipik Fiyat - Hareketli Ortalama) / (0.015 x Ortalama Sapma)
Tipik Fiyat (TP) = (En Yüksek + En Düşük + Kapanış) / 3
CCI İndikatörünün Kullanım Alanları
Trend takibi
Ters dönüş noktalarının belirlenmesi
Aşırı alım – aşırı satım tespiti
Fiyat-momentum ilişkisi analizleri
Bu çok yönlü kullanım, CCI’yi yatırımcılar için vazgeçilmez bir araç haline getirir.
CCI İndikatörü Nasıl Yorumlanır?
1. CCI +100 Üzerinde: Aşırı Alım Bölgesi
CCI’nin +100’ü geçmesi, fiyatların ortalamaya göre oldukça yukarıda olduğunu ve trendin aşırı alım bölgesine geçtiğini gösterir. Ancak bu, doğrudan satış yapılması gerektiği anlamına gelmez. Özellikle güçlü yükseliş trendlerinde, CCI uzun süre +100’ün üzerinde kalabilir. Burada trendin gücünü izlemek ve diğer göstergelerle teyit almak önemlidir.
2. CCI -100 Altında: Aşırı Satım Bölgesi
CCI değeri -100’ün altına düştüğünde, bu durum aşırı satım bölgesine geçiş anlamına gelir. Fiyatlar ortalamanın oldukça altındadır. Bu durum bazen tepki alımları için bir fırsat olabilir. Ancak düşüş trendi devam ediyorsa, erken girişler yatırımcıyı zarara sokabilir.
CCI ile Alım Satım Stratejileri
1. CCI ile Trend Takibi Stratejisi
Yatırımcılar, CCI’nin 0 seviyesinin üzerinde kalması halinde yükseliş trendinin sürdüğünü varsayar. Özellikle +100 seviyesi geçildiğinde pozisyon artırma sinyali olarak yorumlanabilir. Aynı şekilde, CCI’nin 0’ın altına inmesi ve -100’e yaklaşması düşüş trendinin güçlendiğini gösterir.
Strateji Örneği:
CCI +100'ü yukarı keserse: Alım
CCI -100'ü aşağı keserse: Satış
2. CCI ile Ters Dönüş Stratejisi
Özellikle momentum kaybı yaşandığında, CCI’nın aşırı alım veya aşırı satım bölgelerinde yön değiştirmesi trend dönüşü sinyali olarak değerlendirilir.
Strateji Örneği:
CCI +100’den düşüşe geçerse: Satış sinyali
CCI -100’den yukarı dönüş yaparsa: Alım sinyali
CCI İndikatörünün Avantajları
Farklı piyasalarda rahatlıkla kullanılabilir
Hem trend hem dönüş noktalarını belirlemede başarılıdır
Görsel olarak kolay yorumlanabilir
Diğer göstergelerle kolay entegre olur
CCI ile Uyumlu Göstergeler
1. RSI (Relative Strength Index)
CCI ile birlikte kullanıldığında, RSI göstergesi yatırımcıya daha güçlü sinyaller verebilir. Özellikle RSI’nın 70 üzeri ve CCI’nın +100 üzeri bölgelere geçmesi, alım doygunluğunu işaret eder.
2. MACD
MACD ile birlikte CCI kullanımı, trendin momentumunu ve yönünü daha net gösterir. MACD’nin kesişmeleri ile CCI’nın aşırı bölgelerdeki hareketleri eş zamanlı olursa, güçlü alım ya da satım sinyalleri alınabilir.
CCI İndikatörü ile İlgili Uyarılar
Tek başına karar vermek risklidir. Diğer göstergeler ve grafik formasyonları ile desteklenmelidir.
Yanlış sinyaller üretebilir. Özellikle yatay piyasalarda sıkça feyk (yanıltıcı) sinyaller verebilir.
Ters hareketlere karşı stop-loss uygulanmalıdır.
CCI Ayarları ve Özelleştirme
Standart Ayar: 14 Periyot
CCI’nin varsayılan ayarı 14’tür. Bu, genellikle günlük grafiklerde kullanılır. Ancak yatırımcılar bu değeri piyasaya ve işlem tarzına göre değiştirebilir.
Kısa vadeli işlemler için: 5 – 10 periyot
Uzun vadeli analizler için: 20 – 30 periyot
Kısa periyotlar daha duyarlı olurken, uzun periyotlar daha kararlı sinyaller üretir.
Görselle Anlatım: CCI Örneği
Aşağıdaki örnek grafikte, CCI'nin +100 seviyesinin yukarı yönde kırılmasıyla başlayan yükseliş trendi net şekilde gözlemlenmektedir.
Grafikte yeşil alanlar alım sinyalleri, kırmızı alanlar satış sinyalleri olarak yorumlanabilir.
CCI İndikatörü ile Kripto Para Yorumlaması
Özellikle Bitcoin ve altcoin piyasalarında, volatilite yüksek olduğu için CCI çok sık sinyal üretir. Bu da kısa vadeli işlemler için cazip fırsatlar doğurur. Ancak, bu tür piyasalarda CCI'nin aşırı duyarlı hale gelmesi, yanlış sinyallere karşı dikkatli olunması gerektiğini gösterir.
CCI Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Trend yönü göz ardı edilmemelidir.
Yanıltıcı sinyalleri filtrelemek için hacim analizleri ile destek alınmalıdır.
Yatırım stratejisine göre zaman dilimi doğru seçilmelidir.
Stop-loss emri mutlaka kullanılmalıdır.