Gartley Formasyonu Nedir?
Gartley formasyonu, Fibonacci oranlarına ve sayılarına dayanan harmonik bir grafik formasyonudur. Yatırımcıların ve tüccarların piyasa reaksiyonlarının iniş, çıkışlarını belirlemelerine yardımcı olmaktadır. Bilinen en eski harmonik formasyon kalıpları arasında olan Gartley’in grafik modeli ise belirli fiyat hareketleri sayesinde oluşur.
Gartley Formasyonu Nasıl Çalışır?
Gartley formasyonunun çalışması belirli kurallar çerçevesinde gerçekleşir. Formasyonun oluşması ve çalışabilmesi için öncelikle her fiyat salınımı belirli Fibonacci seviyelerine uyumlu şekilde varlık veya piyasa grafiğine yansımalıdır.
Taslağı yukarıdaki biçimde şekillenmesi gereken Gartley formasyonunun oluşmasını, çalışmasını sağlayan bileşenler ise aşağıdaki şekilde sıralanır.
- İlk olarak grafikteki herhangi bir fiyat hareketi ile XA artış veya düşüş yolu oluşmalıdır.
- XA hareketi ardından, XA hareket boyunun ortalama %61.8’i kadar oluşan AB hareketi ile Gartley formasyonu çalışmaya başlar. XA hareketi eğer yükseliş eğilimindeyse, AB yolu fiyat hareketini tam tersi yöne çevirmelidir. Kısacası XA’nın %61.8 Fibonacci düzeltmesine ulaşılmalıdır.
- Daha sonra grafikte BC hareketi görülmeli ve BC hareketi, AB hareketini tersine çevirmelidir. Gartley formasyonunun oluşması ve çalışması için BC hareketi, ondan önce AB hareketinin %38.2 Fibonacci seviyesinde veya %88.6 Fibonacci seviyesinde bitmelidir.
- Gartley formasyonunun çalışması bu adımlar ardından CD hareketinin BC hareketinin tersi şeklinde grafiğe gelmesiyle devam eder. CD hareketi ardından, BC yolu, AB’nin %32.2’si kadar olmalı, CD ise BC’nin %127.2’lik uzantısına karşılık verecek kadar konumlanmalıdır.
Gartley formasyonu çalışmasına dair son kriter ise CD hareketinin tamamlanması ile ilgilidir. CD yolu bittiğinde AD hareketinin ölçülmesi mümkün olmaz. Grafikte geçerli olan Gartley formasyonuna göre, AX hareketinin %78.6’lik kısmı kadar geri çekilmeyi tanımlayacak AD hareketinin oluşabileceği bilinmelidir.
Gartley Formasyonu Nasıl Yorumlanır?
Gartley formasyon yorumu yapılabilmesi için öncelikle X-A, A-B, B-C, C-D şeklinde oluşan hareketlerin, fiyat verileri esas alınarak yakından incelenmesi gerekir. Çünkü formasyonun oluşumu ve bitimi ardından farklı potansiyeller ortaya çıkar. Potansiyeller ise ayı, boğa piyasası, modeli potansiyelleridir. Gartley’in boğa modelini mi yoksa ayı modelini mi sergilediği saptanıp, ardından fiyata ilişkin yükseliş veya düşüş trendi tahminleri yapılabilir.
Bullish Gartley Modeli
Yükselen XA trendi sayesinde yoluna başlayan bir Gartley formasyonu bullish olarak tanımlanır. Grafikler üzerinde oluşum şekli ise aşağıdaki gibidir.
Bullish Gartley formasyonunda yükselen XA trendi ardından düşen bir AB trendi ortaya çıkar. Hemen ardından BC yükseliş trendi oluşup, ardından tekrar CD düşüş trendi gelir. Bu artış ve azalış trendleri ile piyasa grafiklerinde oluşan Bullish Gartley formasyonu görüldüğünde, D noktasında bir fiyat artışı oluşacağı bilinmelidir.
Bullish Gartley modelinde D noktasına ulaşıldıktan sonra D‘den çıkan ve şuan yukarıdaki modelde olmayan yeşil artış çizgisinin gözlemlenmesi beklenir. İlerleyen sürede ise piyasa şartlarına bağlı olarak trend yönü yeniden değişebilir.
Bearish Gartley Modeli
Bearish Gartley, Bullish Gartley’in mutlak eşdeğerinin terse çevrilmiş hali şeklinde literatürde açıklanır. Gartley formasyonunun başlangıcı olan XA hareketi ayı modelinde düşüşü simgeler. Gartley ayı formasyonunun grafik üzerindeki modeli ise aşağıdaki biçimde gözlemlenir.
Modelde ilk olarak XA düşüş trendi oluşmalı ve ardından AB yükseliş trendi gelmelidir. Hemen ardından BC düşüş trendi ve CD yükseliş trendleri oluşur. Bu durumda Gartley ayı formasyonu oluşur ve modeli tamamlayan D noktasından bir fiyat düşüşü gelebileceği bilinmelidir. D noktasında biten Gartley ayı modeli ardından beklenen fiyat hedefi ise AD hareketinin, AC tabanına düşecek olan %161.8’lik taban uzantısıdır.
Gartley Formasyonu Sonrası Ne Olur
Gartley Formasyonu sonrasında oluşan hareketler ayı-boğa modellerinin oluşumuna göre değişmektedir. Formasyonlar ardından oluşan beklentiler şu yöndedir:
- Gartley Ayı formasyonu oluşmuşsa, CD yükseliş trendi sonunda gelen D noktası fiyatından aşağı yönlü bir düşüş olasılığı bulunur. Fiyatın D kapanış noktasından sonra, AD hareketinin %161.8’lik uzantısı kadar A fiyat noktasının ilerisine, uzantısına yol alması beklenir.
- Gartley boğa formasyonu sonrasında, modele en son gelen AD hareketinin %161.8 Fibonacci uzantısı kadar artışa uğramış bir fiyat hedefi öngörülür.
Gartley Formasyonu Hedefi
Gartley formasyon hedefleri 5 farklı madde altında ele alınabilir. Bu hedefler yatırımcılara yönelik hedeflerdir. İlk olarak Gartley formasyonunun modeli fark edilebilmeli ve boğa, ayı modelleri için değişen XA, AB trenleri ardından artık diğer trend noktalarının nasıl gelebileceği tahmin edilebilmelidir. Formasyonun oluşum aşamasının ortasında Gartley modelini fark etmek yatırım pozisyonunu doğru alabilmeyi sağlayacaktır. Diğer hedefler şunlardır:
- Gartley formasyonda CD hareketi tamamlanıp, ters yönde sıçrama görüldüğünde bir işlem açılışı yaparak fırsata dahil olabilmek,
- Bu işleme ek olarak ticareti korumak adına CD trend sonuna ve D fiyatının ardına bir stop loss yerleştirmek,
- Trend takibiyle yatırımda kalmaya çaba harcamak,
- Daha büyük hamleler yapabilmek için pozisyonların bir kısmını açık bırakarak Gartley süresince izlemek,
Sıralanan bu hedefler kapsamında Gartley formasyonu için takip yapılarak, yatırım pozisyonları değerlendirilir.