Ekonomik alanda düzenlemeler yapılacağını kısa süre önce açıklayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, kripto paralara vergi konusuyla alakalı önemli açıklamalarda bulundu. Erdoğan yaptığı açıklamada kripto paralara getirilecek vergi düzenlemesinin sadece ekonomik alanda değil, hukuksal ve teknolojik açıdan önemli bir altyapı seçeneği sunduğunu dile getirdi.
Söz konusu vergi düzenlemesine ilişkin henüz net bilgiler verilmemiş olsa da, akıllarda kripto paralara vergi mi geliyor? sorusu belirdi. Cumhurbaşkanı’nın açıklamalarına dayanarak kripto paralara vergi ne zaman gelir? Kripto paralara vergi mi geliyor? Vergi oranı ne kadar olacak? Tüm bu soruların cevaplarını yazımızın devamında aktardık.
Kripto Para Vergisi Yolda
Cumhurbaşkanı yaptığı açıklamalarda ekonominin daha yeni sayılabilecek alanlarından olan kripto paralara vergi getirilmesiyle alakalı önemli açıklamalarda bulundu. Kripto paralara ilişkin ayrıca bir altyapı getirileceğini de duyuran Cumhurbaşkanı, söz konusu altyapıların tam olarak ne içerdiğinden bahsetmedi. Bahsedilen altyapı çalışmalarından sonra akıllarda “vergi mi geliyor?” sorusu yer etti.
Peki gerçekten kripto paralara vergi var mı? Bahsedilen altyapı çalışmalarının, hem yatırımcıları hem de kripto paralara ulaşım hizmeti veren platformları koruma amacı taşıyacağı düşünülmekte. Hükümet yetkilileri yatırımcıların korunmasını ve aynı zamanda şeffaf şekilde alım satım işlemlerini sürdürebilmeleri için bu çalışmaların olması gerektiğini vurguluyor.
Kripto paralar başta genç yatırımcılar olmak üzere, tüm dünyada minyonlarca kişi tarafından kullanılır durumda. Özellikle sert yükseliş ve düşüşlerin meydana geldiği kripto para piyasası, kısa sürede büyük kârlar elde etmek isteyen yatırımcıların büyük odağı haline geldi. Hal böyle olunca, kripto para borsalarına rağbet arttı. Ancak bu rağbet beraberinde denetim zorunluluğunu da getirdi.
Özellikle yatırımcıların ticaretini koruyabilmek adına, borsalarda kayıtlı olan kullanıcıların kimlik bilgileri bakanlık tarafından istendiği konuşuluyordu. Bu söylenti akıllara kripto paralara vergi gelecek mi sorusunu getirdi. Kripto para piyasasına vergi getirilip getirilmeyeceğine ilişkin henüz net bir açıklama yapılmazken, bu görüşün olası ihtimalinin de yüksek olduğu düşünülmekte.
Kullanıcıların kimlik bilgilerinin bakanlık tarafından istenmesi, bir başka ihtimal olan hukuksal işleyişlerin takibi için olduğu da öngörülüyor. Özellikle kara para aklama gibi yasa dışı suçların işlenmesi, kripto para borsalarında rastlanabilecek bir durum. Bu gibi suçların önüne geçmek adına da hesap hareketlerinin yakın takibe alındığı düşünülüyor.
Kripto Para Vergi 2021 Oranı
Kripto paralara vergi uygulamasına ilişkin bakanlıktan henüz net bir açıklama gelmedi. Ancak şayet böyle bir uygulama gelirse vergi oranının neye göre belirleneceği akıllarda merak konusu oldu. Vergi uygulamasının şartlarının neye göre belirleneceği ve vergi oranı şu an için belirsiz durumda.
Söz konusu vergi uygulamasına ilişkin, EY (Ernst&Young) Türkiye Vergi Bölümü Şirket Ortağı Abdulkadir Kahraman bazı çıkarımlarda bulundu. Kahraman; kripto paralardan elde edilen gelirin vergilendirilmesinin gelir vergisi ya da doğrudan vergiler olabileceğini öngördü. Bir diğer açıklamasında ise;
“Kripto paraların alım satımında dolaylı vergiler kategorisinde nasıl bir yöntem izleneceği konusunda belirsizlikler mevcut. Verginin uygulandığı AB ülkelerine baktığımızda Avrupa Adalet Divanı’nın kripto paraların alım-satım işlemlerinde KDV uygulanamayacağı doğrultusunda bir karar görmekteyiz. Bu yüzden AB’de de kripto paralara ilişkin dolaylı vergi uygulaması yok.” Şeklinde görüşlerini dile getirdi. Bunlara ek olarak; pek çok analistin görüşlerine göre, 2021 yılı içinde kripto paralara ilişkin kısıtlamaların ve vergi uygulamalarının getirileceği olası bir ihtimal.
Kripto para piyasasına uygulanılması beklenen kısıtlamaların ne içereceği henüz netlik kazanmadı. Ancak böyle bir kısıtlama dahilinde akıllara pek çok soru gelmekte. Özellikle kripto para vergi yüzde kaç olur? Oranlar nasıl belirlenir? Konuları merak edilmekte.
Türkiye’de vergi uygulamalarının uygulanması için öncelikli olarak diğer ülkelerin mevzuatlarına bakılacağı düşünülmekte. Hükümetin belirleyeceği politikaya göre de kripto paralar için vergi uygulaması şekillenmiş olacak. Bu uygulamaların ardından kripto para vergisi ne kadar olur, daha net bir açıklama yapılabilecek.
Kripto Paralara Vergi Oranı Diğer Ülkelerde Nasıl Belirleniyor?
2008 yılında ABD’de ortaya çıkan kripto paralar tüm dünyayı etkisi altına aldı. Öyle ki günümüzde 1 Bitcoin 58 bin Dolar civarında seyrediyor. Bundan 5 sene önce Bitcoin ve türevlerine bu kadar rağbetin olacağını kim bilebilirdi?
Bu kadar hızla ilgi gören bu yeni oluşumun, devlet mercilerince denetim altına alınmak istemesi olağan karşılanmakta. Çünkü Bitcoin ve diğer altcoinler merkeziyetsiz bir kaynak durumunda. Merkeziyetsiz oluşu suç oranlarını, haksız kazanç ve yatırımcıların güvenliği gibi önemli sorunları de beraberinde getirmekte. Bu yüzden denetim altına alınması, hem yatırımcıların hem de kripto para sağlayıcılarının güvenliğini arttırmak için ideal bir yöntem olarak görülüyor.
Öte yandan kripto paraların denetim altında alınması demek bu para birimlerinin yasallaştırma süreçlerine resmen girildiğine ve bakanlık tarafından yakından takip edilerek vergilendirileceğine işaret etmekte. Vergilendirme süreçlerinin ülkemizde nasıl olacağını anlayabilmek için dünya devlerinin Bitcoin’e nasıl baktığını anlamak gerek.
Dünyada ilk kez duyulduğu ülkelerden olan ABD, vergi uygulamalarında Bitcoin’i herhangi bir para birimi yerine emtia olarak ele alıyor. Bitcoin kullanılan bir işlemde normal emtia vergilendirmesi kuralları uygulanmakta. Bu da Bitcoin işlemlerinin vergilendirme amacı ile IRS’ye (Milli Gelirler İdaresi) bildirilmesi gerektiği anlamına geliyor.
Avrupa Adalet Divanı (EJC) ise kripto paralara vergi mevzuatının farklı şekilde uygulanması gerektiğini savunuyor. EJC’ye göre Bitcoin ve türevleri bir para birimi olarak görülüyor, emtia olarak kabul edilmiyor. Yatırımcıların Bitcoin alış satış işlemleri KDV mevzuatına tabi tutulmuyor olsa da Bitcoin işlemleri sermaye kazancı ya da gelir vergisi gibi diğer vergilere tabi olabiliyor. Bitcoin’in vergi amaçlı mali uygulaması, herhangi bir AB ülkesine bağlı olarak farklılık gösterebiliyor.
Kripto Para Vergisi Alan Ülkeler
Kripto paraların popülerleşmesi ardından kripto paralara vergi alan ülkeler sayısı da artmış durumda. Öyle ki çoğu ülkenin birbirinden farklı vergi mevzuatı bulunmakta. Bu mevzuatlara göre kimisinde yatırımcılar kazançlı olurken kimisinde devlet hazinesi kazançlı çıkıyor. Kripto para piyasasında vergi uygulaması bulunan dünya devleri ve uyguladıkları mevzuatları birlikte inceleyelim.
Almanya
Almanya’da kirpto paralar 2013 yılından bu yana “tüzel özel para” olarak kabul görmekte. Bitcoin Almanya’da %25’lik sermaye kazancı vergisine tabi tutulmakta ancak böyle bir vergi sadece Bitcoin’den elde edilen kar, Bitcoin’in alınmasından sonraki 1 yıl içinde elde edilmişse alınabiliyor. Böylelikle Bitcoin’i bir yıldan daha uzun süre elinde tutan yatırımcılar sermaye kazancı vergisinden muaf olmaktalar.
Japonya
Japonya’da Bitcoin resmi bir ödeme yöntemi olarak kabul edilmekte. Tüketim vergisinden muaf tutulan Bitcoin, “varlık benzeri değerler” olarak adlandırılmakta ve günümüz para birimleri gibi günlük yaşamda sıkça kullanılmaktadır. Gelir ve sermaye kazancı vergisine göre işlem görmektedir.
Singapur
Ülkenin mal ve hizmet vergisi olarak geçen GST sistemi kapsamında kripto paralara standart %7 vergiden hariç tutulmaktadır.
Yukarıda sıralanan ülkelerin yanı sıra; Slovenya, İsviçre, Portekiz, Malta ve Avustralya gibi pek çok ülkede de Bitcoin ve türevlerine farklı mevzuatlarda vergi kısıtlamaları uygulanmaktadır.