Rus hükümeti, iki dolar cinsinden devlet tahvili için 117 milyon dolar faiz ödeyecek veya borcun temerrüde düşme riskini alacak.

Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı, büyük finans başkentinde uluslararası kınamalara yol açtı.

Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği ve müttefikleri Rusya'ya sert yaptırımlar uyguladı. Yaptırımlar, Rusya merkez bankasının 300 milyar dolara varan varlıklarının yarısından fazlasını dondurdu ve Rus rublesinin dolar karşısında yüzde 35 yükselmesine neden oldu. Yüzlerce Batılı şirket de operasyonlarını ülke dışına çıkardı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, yaptırımların dolar cinsinden ödenmesine izin vermediği için Moskova'nın ödemeler için ruble kullanacağını söyledi. Ve eğer Rusya dolar yerine yerel para biriminde ödeme yaparsa, büyük bir temerrüt dalgasını tetikleyebilir - sadece birkaç hafta önce düşünülemez bir senaryo.

Rusya ve Rus şirketlerinin döviz borcu 150 milyar dolar civarında.

Bolşevik hükümetinin 1917 devriminden sonra Çarlık Rusya'sının borcunu reddetmesinden bu yana Rusya ilk kez dış borcunu temerrüde düşürecek.

Peki ya Rusya ödemeyi reddederse? Bu daha büyük bir temerrüt dalgasına yol açar mı? Bunun dünyanın geri kalanının ekonomileri üzerinde nasıl bir etkisi olacak?

Aşağıda bu soruların kısa cevapları bulunmaktadır.

Rusya'nın hangi ödeme yükümlülükleri var?

Rusya 16'sında, dolar tahvillerine 117 milyon dolar faiz ödeyecek. Bu olgunlaşan ilk bağdır. 615 milyon dolarlık başka bir tahvil de bu ayın sonunda ödenecek.

Peki Rusya ödeme yapmazsa ne olur?

Bu özel tahvillere 30 günlük bir ödemesiz süre verilecektir. Moskova ödeme yapmazsa, kredi derecelendirme kuruluşları temerrüde düşebilir ve tahvil sahipleri müzakerelere başlayacak. Ancak Rusya'nın boğucu ekonomisi ve artan izolasyonu göz önüne alındığında, bu görüşmeler umutsuz görünüyor.

Rusya neden ödeyemiyor?

Ruble, Batı'nın Rusya'ya karşı yaptırımları açıklamasından bu yana değerinin yaklaşık üçte birini kaybetti. Rusya tarafından ihraç edilen bazı tahviller, ruble cinsinden ödemelere izin veren bir madde içeriyor, ancak 16'sında ödenmesi gereken faiz ödemesi bu maddeyi karşılamıyor. Rusya, bu faizleri dolar cinsinden ödemek zorunda kalacaktı ki bu, Rus para biriminin devalüasyonu göz önüne alındığında uzun bir emir olacak.

Rusya ruble olarak öderse ne olur?

Hükümet sözleşmeyi yeniden yazmaya çalışabilir. Hiç ödeme yapmamaktansa "ruble ödüyoruz" meselesi olacak.

Ama bekleyin, Rusya birçok finansal mekanizmadan sıyrıldı, yani yine de ödeme yapabilir mi?

Evet, ABD Yabancı Varlıklar Kontrol Ofisi, "borç veya öz sermaye ile bağlantılı olarak faiz, temettü veya ödemeler" içeren durumlar için Amerikalılar için bir işlem feragatini onayladı.

Ya Rusya hiç ödeme yapmazsa?

Bir borç temerrüdü, kalan birkaç yabancı yatırımcıyı Rusya'dan uzaklaştırarak Rusya'yı daha da izole edebilir. Hükümet temerrüde düşerse, işletmelerin takip etmesi muhtemeldir.

Bu daha önce de oldu mu?

Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi'nde kıdemli bir ekonomist olan Gerard DiPippo, yükselen piyasalar açısından, 2020'de Arjantin'de yaşananlarla karşılaştırılabilir olduğunu söyledi.

"Buradaki en büyük fark, yatırımcıların bunu iki veya üç ay önce tahmin edememiş olmaları, ki bu çok şok edici. Arjantin'in durumunda, sorunların arttığını görebilirsiniz."

Bu eşi benzeri görülmemiş bir durum mu?

hemen hemen. Ekonomistler genellikle büyük krizleri tahmin edebilirler.

DiPippo, "Genellikle kırmızı bayraklar vardır. Ancak bunu pek kimse tahmin edemezdi. Bu jeostratejik bir olaydı, ardından büyük yaptırımlar, titrek bir ekonomi ve şimdi bir borç temerrüdü," dedi DiPippo.

Bu tahvillerin sahibi kim?

Rus tahvilleri çoğunlukla emeklilik fonları, hedge fonları ve şirketler gibi kurumsal yatırımcılar tarafından tutulmaktadır.

Peki hangi seçeneklere sahipler?

Tahviller hala ikincil piyasada alınıp satılabiliyor ve şu anda nominal değerlerinin sadece %20'si ile işlem görüyor.

DiPipo, Al Jazeera'ya verdiği demeçte, "Soru, paralarını geri alıp almayacakları ve sonunda ödeme alıp almayacakları. Tahvil fiyatları bu beklentileri yansıtıyor."

Sizce ABD ve müttefikleri, yaptırımların Rusya'nın borçlarını ödemesini zorlaştıracağına inanıyor mu?

Di Pippo, "Rus merkez bankasının dolar, euro ve diğer önemli para birimlerini alma kabiliyetini etkili bir şekilde dondurmanın etkisini fark ettiklerini düşünüyorum." Dedi.

Borç temerrüdü Rusları nasıl etkiler?

Ruslar en çok rublenin devalüasyonundan ve satın alma gücündeki düşüşten etkilenecek. Rusya borçlarını ödemezse, yabancı yatırımcılar Rusya ile anlaşma konusunda daha tereddütlü olacak. Ruble de etkilenecek.

Amerikalılar Rus hükümetine ve kurumsal borç temerrütlerine maruz kalıyor mu?

Di Pippo, Al Jazeera'ya, emekli maaşlarının gelişen piyasa borcuna maruz kalmasının genellikle oldukça küçük olduğunu ve aklı başında hiçbir fon yöneticisinin, özellikle de emekli maaşlarını yöneten birinin, gelişmekte olan herhangi bir piyasaya büyük yatırım yapmayacağını söyledi.

Rusya'nın borç durumu nedir?

Rus hükümetinin aslında bu kadar borcu yok.

"Rus Kalesi" stratejisinin unsurlarından biri, Moskova'nın bilançosunu ağırlıklı olarak döviz rezervleri ve bir miktar altın yoluyla oluşturmak ve ardından borç seviyelerini düşük tutmaktır. Rusya'nın geçen yılki iç borcu, gayri safi yurtiçi hasılasının yaklaşık %13'ü kadardı. Rusya'nın dış borcu yaklaşık 150 milyar dolar ve bunun sadece 45 milyar doları Rus hükümetine ait. Dipipo, Al Jazeera'ya verdiği demeçte, çoğunun Rus şirketleri ve bankalarına ait olduğunu söyledi.

Peki Rus şirketlerine ne olacak?

Bu borçlara sahip en büyük şirket, petrol devi Gazprom'dur, ancak Rusya'nın petrol ve gaz endüstrisi, Batı yaptırımlarından büyük ölçüde bağışıktır. Yine de, Ruslar, yaptırımlarla çatışma endişeleri arasında derin indirimlerle yapmadıkları sürece, bir süre petrollerini satmakta zorluk çekecekler.

Kaynak: Al Jazeera